2Mch, 4, 1-6

Oniasz u króla Seleukosa

1  Wspomniany już Szymon, który był zdrajcą skarbów i ojczyzny, oskarżył Oniasza, jakoby on działał przeciwko Heliodorowi i był sprawcą tych nieszczęść. 2  Dobroczyńcę miasta oraz tego, który wspomagał swych rodaków i gorliwie zachowywał Prawo, śmiał on nazywać wrogiem ładu. 3  Nienawiść doszła do tego stopnia, że jeden ze zwolenników Szymona zaczął dopuszczać się zabójstw. 4  Oniasz zaś widząc, jak trudne byłoby współzawodnictwo i że Apoloniusz, syn Menesteusa, wódz wojsk Celesyrii i Fenicji, podnieca złość Szymona, 5  udał się do króla. Nie po to, aby być oskarżycielem rodaków, ale by zwrócić uwagę na dobro ogólne, a zwłaszcza całego narodu. 6  Wiedział bowiem, że bez zarządzenia królewskiego nie będzie możliwe osiągnięcie pokoju publicznego i że Szymon nie zaprzestanie swego szaleństwa.

2Mch, 4, 7-17

Jazon

7  Kiedy Seleukos zakończył życie, a władzę objął Antioch mający przydomek Epifanes, w niegodziwy sposób dostał się na arcykapłańskie stanowisko Jazon, brat Oniasza. 8  W czasie spotkania obiecywał on królowi trzysta sześćdziesiąt talentów w srebrze, a z innych jakichś dochodów osiemdziesiąt talentów. 9  Ponadto zobowiązał się do wypłacenia jeszcze stu pięćdziesięciu, jeżeli mu będzie dozwolone urządzić własnym kosztem gimnazjum i efebion, a mieszkańców Jerozolimy zapisać do antiocheńczyków. 10  Król zgodził się, a kiedy on objął władzę, zaraz zaczął narzucać swym rodakom grecki sposób życia. 11  Zniósł humanitarne przywileje królewskie, z jakich korzystali Żydzi dzięki staraniom Jana, ojca Eupolemosa, tego, który udał się w poselstwie, aby z Rzymianami zawrzeć traktat przyjaźni i przymierza wojskowego. Burząc Prawem uświęcone ustalenia, wprowadzał zwyczaje przeciwne Prawu. 12  Umyślnie bowiem pod samym zamkiem wybudował gimnazjum i najlepszych młodzieńców zachęcił do włożenia kapelusza. 13  Nastąpiło tak wielkie rozkrzewienie hellenizmu i taka moda na obce obyczaje, pod wpływem Jazona, niezwykłej nikczemności bezbożnika, a wcale nie arcykapłana, 14  tak iż kapłani nie okazywali już żadnej gorliwości w służbie ołtarza, ale gardząc świątynią i zaniedbując ofiary, zaraz na sygnał [do rzucania] dyskiem śpieszyli się, aby wziąć udział w niezgodnych z Prawem ćwiczeniach palestry. 15  Za nic sobie mając zaszczyty ojczyste, za najpiękniejsze uważali greckie odznaczenia. 16  Oto dlaczego znaleźli się w trudnym położeniu; w tych, których życie chcieli naśladować i do których chcieli się upodobnić, znaleźli nieprzyjaciół i ciemiężycieli. 17  Występowanie bowiem przeciwko Bożym prawom nie ujdzie bezkarnie, ale to się okaże w chwili, która nastanie.

2Mch, 4, 18-20

Helleniści w Tyrze

18  Gdy w Tyrze wobec króla obchodzono co pięć lat urządzane igrzyska, 19  bezecny Jazon wysłał jako widzów rzekomych przedstawicieli Jerozolimy, będących antiocheńczykami. Zabrali oni ze sobą trzysta drachm w srebrze na ofiarę dla [boga] Heraklesa. Sami jednak ci, którzy je zabrali, uznali, że nie można, bo nie godzi się ich złożyć na ofiarę, ale że [należy] je przeznaczyć na inny wydatek. 20  Tak więc to, co wysyłający przeznaczył na ofiarę dla Heraklesa, dzięki przewożącym poszło na budowę trójrzędowców.

2Mch, 4, 21-22

Król Antioch IV przyjęty w Jerozolimie

21  Gdy Apoloniusz, syn Menesteusa, został posłany do Egiptu na uroczystość wstąpienia na tron króla Filometora, Antioch dowiedział się, że ten [król] stał się wrogiem jego panowania, zatroszczył się więc o własne bezpieczeństwo. Dlatego też, znalazłszy się w Jafie, udał się do Jerozolimy, 22  gdzie bardzo uroczyście został przyjęty przez Jazona i miasto, przy świetle pochodni i wśród okrzyków. Później tak samo z wojskiem udał się do Fenicji.

2Mch, 4, 23-29

Menelaos

23  Po upływie trzech lat Jazon posłał po Menelaosa, brata wspomnianego Szymona, aby odwiózł pieniądze dla króla i przedstawił memoriał dotyczący ważnych spraw. 24  On zaś, przedstawiony królowi, olśnił go pozorami wpływów, zdobył więc dla siebie godność arcykapłańską, ofiarowując o trzysta talentów więcej niż Jazon. 25  Zaopatrzony w listy królewskie, zjawił się, nie posiadając wcale cech godnych stanowiska arcykapłana, bo tylko dyszał zawziętością okrutnego tyrana i złością dzikiego zwierza. 26  Tak więc Jazon, który wygnał podstępnie własnego brata, sam został przez drugiego wygnany i zmuszony, by uciekać do kraju Ammonitów. 27  Menelaos zaś objął władzę, nic jednak nie wypłacał z pieniędzy obiecanych królowi, 28  choć domagał się ich Sostratos, dowódca zamku. Do niego bowiem należało pobieranie podatków. Z tego powodu obydwaj zostali wezwani przed króla. 29  Wtedy Menelaos zostawił w swoim zastępstwie na stanowisku arcykapłańskim Lizymacha, własnego brata, Sostratos zaś Kratesa, dowódcę Cypryjczyków.

2Mch, 4, 30-38

Śmierć Oniasza

30  Po tych wydarzeniach mieszkańcy Tarsu i Mallos zbuntowali się, dlatego że zostali podarowani królewskiej nałożnicy, Antiochis. 31  Król więc natychmiast wyruszył, aby przywrócić ład, pozostawiając w swoim zastępstwie Andronika, jednego z dostojników. 32  Menelaos zaś w przekonaniu, że nadeszła odpowiednia chwila, przywłaszczył sobie i podarował Andronikowi niektóre złote naczynia świątynne. Inne zaś udało mu się sprzedać w Tyrze i w okolicznych miastach. 33  Przekonawszy się o tym, Oniasz ostro go upomniał, a sam usunął się na miejsce azylu do Dafne, które leży koło Antiochii. 34  Na skutek tego Menelaos wziął na bok Andronika i namawiał go, by zgładził Oniasza. Ten więc przybył do Oniasza, namawiał go podstępnie do wyjścia i składając przysięgę, podał mu swoją prawicę. Chociaż budził podejrzenia, przekonał go do wyjścia z miejsca azylu. Natychmiast też zamordował go bez żadnych względów na sprawiedliwość. 35  Z tej to przyczyny nie tylko Żydzi oburzeni byli i zasmuceni niesprawiedliwym zamordowaniem tego męża, ale również wielu spomiędzy innych narodów.
36  Kiedy król powrócił z miast Cylicji, udali się do niego Żydzi z miasta oraz niektórzy Grecy, oburzeni tym, że Oniasz został zamordowany wbrew prawu. 37  Antioch zaś, do głębi zasmucony oraz poruszony współczuciem aż do łez nad zmarłym, ze względu na jego roztropność i wielką łagodność, 38  zapłonąwszy gniewem, natychmiast zdarł z Andronika purpurowy płaszcz i podarł jego szaty oraz kazał go prowadzić przez całe miasto aż na to miejsce, na którym okazał wobec Oniasza swoją bezbożność. Tam mordercę kazał zgładzić ze świata. Tak Pan wymierzył mu zasłużoną karę.

2Mch, 4, 39-50

Lizymach i Menelaos

39  Gdy Lizymach za zgodą Menelaosa popełnił wiele świętokradztw w mieście, a wieść o tym rozeszła się na zewnątrz, ludność zbuntowała się przeciw Lizymachowi. Wiele jednak złotych przedmiotów było już roztrwonionych. 40  Kiedy zaś tłumy podniosły się, a ich gniew doszedł do szczytu, Lizymach uzbroił blisko trzy tysiące ludzi i rozpoczął niesprawiedliwe, gwałtowne postępowanie. Dowódcą był pewien Auranos, podeszły w latach i nie mniej posunięty w głupocie. 41  Widząc gwałtowne postępowanie Lizymacha, jedni pochwycili za kamienie, drudzy za grube kije, niektórzy zaś brali leżący tam piasek i jeden przez drugiego rzucali na ludzi Lizymacha. 42  Skutkiem tego wielu z nich poranili, niektórych nawet zabili, wszystkich zaś zmusili do ucieczki. Samego świętokradcę zamordowali koło skarbca.
43  W tych sprawach zostało wszczęte dochodzenie przeciwko Menelaosowi. 44  Trzech mężów z rady starszych wniosło oskarżenie przeciw niemu, gdy król przybył do Tyru. 45  Menelaos, jako już przegrany, obiecał Ptolemeuszowi, synowi Dorymenesa, wielką sumę, aby ułagodzić króla. 46  Ptolemeusz zaś wziął ze sobą króla do perystylu, niby po to, aby się ochłodzić, i wpłynął na zmianę poglądów króla. 47  Uwolnił on Menelaosa, winnego wszystkiego zła, o jakie był oskarżony, nieszczęśliwych zaś, którzy byliby uniewinnieni, nawet gdyby ich oskarżono przed Scytami, skazał na śmierć. 48  Zaraz też niesprawiedliwą karę ponieśli ci, którzy wstawili się za miastem, narodem i świętymi naczyniami. 49  Z tej też przyczyny oburzeni mieszkańcy Tyru urządzili im uroczysty pogrzeb. 50  Menelaos zaś pozostał na stanowisku dzięki chciwości tych, którzy mieli władzę, będąc zaś głównym prześladowcą rodaków, umacniał się w złu.